công tác đảng

Để xây dựng một công trình, mở một con đường, một tuyến phố/ngõ…nếu đi qua khu đất công cộng thì dễ nhưng thường tại những nơi này đã tồn tại nhà ở của người dân vì thế việc xây dựng sẽ phức tạp hơn nhiều. Muốn mở đường thì phải giải phóng mặt bằng (GPMB). Với chính sách và quy định của Nhà nước: người dân thuộc diện GPMB chuyển đến nơi khác cư trú phải có có điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi họ đang cư trú.

Về tâm lý người dân đang sống ổn định ở một nơi đã từ lâu, có thể từ nhiều đời; cuộc sống của họ ổn định về công việc, về sinh hoạt và sự gắn kết với cộng đồng dân cư cho nên dù đến nơi khác có thuận lợi hơn về điều kiện sống người ta cũng chưa hẳn sẵn sàng. Đây là một vấn đề tâm lý và tập quán xã hội của người dân Việt Nam. Ai rơi vào hoàn cảnh này cũng có sự suy nghĩ và phản ứng mong sao đảm bảo và phù hợp với lợi ích của mình.

Để công tác GPMB được diễn ra suôn sẻ là một việc không hề dễ và đây phải là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị với những kế hoạch, biện pháp đồng bộ của những người thực thi công việc và cả những người trong diện GPMB chứ không của riêng ai.

Trong những năm qua tại quận Long Biên, việc đô thị hóa ngày càng bứt tốc, nhiều khu đô thị mới, nhiều công trình mới và nhiều con đường mới được mở ra. Phường, Quận như được khoác bộ cánh mới đã làm thay đổi cả diện mạo của một vùng đô thị ngày càng hiện đại văn minh hơn. Đạt được kết quả đó là do Quận có chủ trương đúng, đặc biệt có kế hoạch và biện pháp cụ thể, đồng bộ, phù hợp và trúng với ý muốn của người dân; quá trình thực hiện được công khai, dân chủ và minh bạch mà đầu tiên phải kể đến chủ trương cuộc vận động dân vận khéo, chủ đề các năm gần đây đã tập trung vào việc GPMB: năm 2021 “Trọng tâm là GPMB”; năm 2022 “Trọng tâm GPMB và chỉnh trang đô thị”. Các công trình mới được mọc lên, nhiều khu chung cư, nhiều khu vui chơi giải trí, nhiều con đường mới mở/mở rộng được hoàn thành làm tăng thêm vẻ đẹp, tăng điều kiện sống cho người dân.

Tại phường Sài Đồng, trong những năm qua không có nhiều công trình phải tiến hành GPMB ở quy mô lớn. Năm 2022, Phường tiến hành triển khai việc GPMB 68 hộ dân để mở rộng ngõ 53 Vũ Xuân Thiều. Tiếp theo năm 2023 tổ chức GPMB khoảng 130 hộ dân để mở rộng đường Vũ Xuân Thiều.

Đảng uỷ, UBND phường tổ chức họp dân triển khai dự án ngõ 53 Vũ Xuân Thiều

Trong suốt năm 2022, Phường đã tập trung mọi cố gắng, nỗ lực trong việc GPMB nhưng cho đến nay kết quả chưa được như mong muốn mặc dù UBND phường đã có nhiều văn bản xây dựng kế hoạch, đề ra các giải pháp, các biện pháp cụ thể. Chỉ đạo Tổ GPMB tổ chức điều tra, phúc tra hiện trạng và lập biên bản điều tra, phúc tra xác minh diện tích đất và số lượng, chủng loại, tài sản trên đất trong chỉ giới thu hồi đất của từng chủ sử dụng. Tổ chức xác nhận nguồn gốc sử dụng đất theo đúng qui định. Thường xuyên rà soát, cập nhật các biến động về sử dụng đất trong phạm vi dự án. Tổ chức đối thoại, lắng nghe và nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nhân dân có đất nằm trong phạm vi GPMB thực hiện dự án. Kịp thời báo cáo, đề xuất kiến nghị cấp có thẩm quyền những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện, đảm bảo quyền lợi hợp pháp chính đáng của nhân dân. Đồng thời UBND phường đã chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác dân vận chính quyền; phân công, giao nhiệm vụ cho công chức, người lao động thực hiện công tác GPMB và công chức liên quan có trách nhiệm tuyên truyền, vận động và giải thích thuyết phục người dân đồng thuận bàn giao mặt bằng thực hiện các dự án trên địa bàn phường. Tổ chức giao ban kiểm điểm tiến độ, đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm công tác GPMB thực hiện dự án hằng tháng và đề xuất giải pháp tổ chức thực hiện tháng tiếp theo.

Tuy nhiên tình hình vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực. Người dân, thậm chí có cả một số đảng viên còn tiếp tục đưa ra nhiều ý kiến thắc mắc, không chấp thuận.

Để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ GPMB đạt hiệu quả, ngày 28/11/2022, Đảng ủy phường Sài Đồng đã ban hành Nghị quyết số 99-NQ/ĐU về việc “tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng trong công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trên địa bàn phường”. Nghị quyết xác định: đây là một việc khó nhưng khó cũng phải làm bằng được. Nghị quyết đã nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy; vai trò, trách nhiệm của UBND, MTTQ, các chi bộ và các đoàn thể nơi yêu cầu GPMB. Mọi nhiệm vụ cũng đã được quy định cụ thể trong nội dung của nghị quyết. Để thực hiện thắng lợi nghị quyết này, vấn đề là tổ chức thực hiện. Chỉ có việc triển khai tổ chức thực hiện được đồng bộ, hợp lòng dân, giải quyết được những tồn tại vướng mắc và những khó khăn bất cập trên thì mới tạo được sự đồng thuận của người dân và việc thực hiện Nghị quyết mới khả thi.

Đồng chí chủ tịch UBMTTQ tham gia đo đạc cùng tổ GPMB

Để triển khai thực hiện thắng lợi nghị quyết 99 của Đảng ủy, thành công GPMB, chúng tôi xin đề xuất:

- Cần kiên trì tuyên truyền, thuyết phục người dân từng bước, không nóng vội, không đốt cháy, bỏ qua giai đoạn. Đặc biệt với cán bộ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ càng phải kiên trì, không được thể hiện thái độ bực mình, cáu gắt với người dân. Khi thuyết phục người dân một lần, hai lần chưa được thì tiếp tục nhiều lần như “mưa dầm thấm lâu”. Cần khéo léo, mềm dẻo linh hoạt trong xử lý nhưng vẫn phải bảo đảm nguyên tắc, chế độ, chính sách quy định của Nhà nước. Không quá cứng nhắc với những trường hợp cụ thể. (Chẳng hạn một nhà dân phải giải tỏa, diện tích GPMB gần hết chỉ còn vải m2 thì xử lý như thế nào hay chỉ giải quyết phần đất giải tỏa phần còn lại thì để mặc họ). Một khi người dân hiểu thì họ sẽ dễ mở lòng và có sự phản ứng tích cực hơn. Mặt khác khi làm công tác tuyên truyền cũng phải có nội dung tuyên truyền phong phú, cho từng đối tượng như đối với đảng viên, đoàn viên thanh niêm, các đoàn thể chính trị xã hội .v.v…

- Về mặt tâm lý, người đi giải quyết công việc phải đặt mình vào hoàn cảnh của người dân có đất trong khu vực GPMB. Có thế mới thấu hiểu, cảm thông với người dân và tìm ra giải pháp đúng và phù hợp.

Hội nghị đối thoại được công khai dân chủ

- Trong qúa trình giải quyết công việc nên biểu dương, khen thưởng những gia đình sớm tiếp thu, chấp nhận phương án đền bù - một mặt động viên họ, một mặt là tấm gương để mọi người noi theo. Đối với người chưa sẵn sàng thì tìm hiểu lý do vì sao, trên cơ sở đó để có giải pháp cho từng trường hợp một.

- Cán bộ của hệ thống chính trị có liên quan đều phải vào cuộc từ lãnh đạo Đảng ủy, UBND, MTTQ và các đoàn thể phải sâu sát nắm bắt tình hình; thường xuyên đến thực tế hiện trường, cần thiết đến thăm hỏi động viên từng nhà, tìm hiểu hoàn cảnh để có phương án giải quyết; không phó mặc, giao khoán cho Tổ GPMB. Khi đối thoại với người dân, người đối thoại phải là người am hiểu chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước và các cấp có liên quan trực tiếp đến việc GPMB.

Đồng chí Vũ Xuân Trường - PCT UBND quận trực tiếp đối thoại trả lời ý kiến của người dân

- Về tích lũy kinh nghiệm: do Phường ta từ trước đến giờ ít khi phải tiến hành GPMB, nay vào cuộc dù thế nào cũng là mới nên cần thiết phải học tập các đơn vị bạn. Trong những năm qua, thực hiện phong trào “Dân vận khéo”, nhiều đơn vị, nhiều phường trong quận đã có những “mô hình dân vận khéo” rất hay và có kết quả tốt, mặc dù việc GPMB của họ cũng không hề đơn giản chút nào nhưng họ lại thành công. Việc gặp gỡ trao đổi và học tập kinh nghiệm tại những nơi này là cần thiết.

Người dân trong diện GPMB được  phát biểu ý kiến trực tiếp với BQL dự án và các đồng chí lãnh đạo Quận

- Để tạo được sự đồng thuận của các gia đình trong diện GPMB, cần thiết phải tạo dư luận xã hội - thông qua đài phát thanh, trang thông tin điện từ phường thường xuyên tuyên truyền, cập nhật thông tin về GPMB, có những bài viết nói về chủ trương của các cấp về mở rộng đường/ngõ và mục tiêu của việc này sẽ mang lại lợi ích cho xã hội, cho người dân trong phường và khu vực.Từ đó sẽ tạo nên một dư luận xã hội tốt chắc chắn sẽ có ảnh hưởng tích cực đến người dân trong diện phải GPMB.

Hy vọng đôi điều mang tính phản biện trên góp thêm một phần vào việc thực hiện Nghị quyết 99-NQ/ĐU của Đảng ủy phường; quyết tâm thực hiện thắng lợi việc GPMB tại ngõ 53 Vũ Xuân Thiều và đường Vũ Xuân Thiều, sớm đưa công trình vào khởi công theo đúng tiến độ./.

Tác giả: Nguyễn Huy Hoàng & Đinh Văn Thức